Dlaczego niektórzy ludzie nie tyją, choć nie stosują żadnej diety, a inni jedzą o wiele mniej i wciąż walczą z nadwagą? To m.in. kwestia szybkości metabolizmu. Jej szczytowa wartość przypada na wiek 15-18 lat, potem tempo przemiany materii stopniowo maleje. Wiadomo też, że tym wolniejszy metabolizm, im mniej tkanki mięśniowej. Kolejnym czynnikiem spowalniającym przemianę materii jest alkohol. Przemianę materii można jednak przyspieszyć, a co za tym idzie ułatwić redukcję masy ciała.
Oto 9 najpowszechniejszych powodów, dlaczego ciężko jest schudnąć, pomimo konsekwentnego stosowania niskokalorycznej diety:
1. Brak aktywności fizycznej
Osobom pragnącym zrzucić zbędne kilogramy zalecane są ćwiczenia budujące tkankę mięśniową. Metabolizm tkanki mięśniowej jest bowiem aż 6 razy wyższy niż tkanki tłuszczowej, a podwyższone tempo metabolizmu utrzymuje się nawet do 12 godzin po zakończeniu ćwiczeń siłowych. „Jazda na rowerku czy wszelkie inne ćwiczenia aerobowe nie dają takich efektów jak podnoszenie ciężarów. Mięsień musi poczuć, że się zmęczył. Najlepiej jest ćwiczyć krótko, a intensywnie. Snucie się przez godzinę czy dwie po siłowni i od czasu do czasu wykonanie jakiegoś ćwiczenia nie sprawi, że schudniemy” – mówi dr Dorota Wydro z Wyższej Szkoły Zawodowej Kosmetologii i Pielęgnacji Zdrowia w Warszawie, zastępca dyrektora ds. naukowych w Podyplomowej Szkole Medycyny Estetycznej PTL.
Konsekwencjami zbyt małej aktywności fizycznej są – oprócz kłopotów z nadwagą – także zaburzenia snu, skłonność do depresji, słaby układ immunologiczny, bóle kolan, słaba giętkość ciała, czy skłonność do urazów.
2. Brak błonnika
Standardowe zapotrzebowanie na błonnik dorosłego człowieka wynosi 30 g dziennie, podczas gdy przeciętny Polak spożywa go tylko 15 g na dobę. Błonnik reguluje pracę układu pokarmowego, wpływa na rozwój zdrowej mikroflory jelitowej oraz daje uczucie sytości. Brak błonnika sprzyja natomiast hemoroidom, żylakom, kamicy żółciowej, zespołowi jelita drażliwego oraz naprzemiennym uczuciu wilczego głodu i przejadaniu się. Naturalne, bogate źródło błonnika stanowią suszone śliwki i morele, kasza gryczana i jęczmienna, pieczywo pełnoziarniste, porzeczki, migdały oraz warzywa strączkowe. Błonnik można też suplementować za pomocą preparatów aptecznych. „Należy jednak pamiętać, aby osoby, które dotychczas nie spożywały błonnika, wprowadzać go do diety stopniowo. Zbyt gwałtowne wprowadzenie dużej ilości błonnika może się skończyć np. zaparciami” – przestrzega Dorota Wydro.
3. Uzależnienie do jedzenia
„Jedzenie powinno być jak benzyna. Nikt przecież nie leje benzyny do samochodu dla przyjemności, lecz po to, żeby samochód jechał. Podobnie, nie powinnyśmy jeść dla przyjemności” – uważa Dorota Wydro. Tymczasem wiele osób je kompulsywne, zajadając stres lub z przyzwyczajenia. Szczególnie uzależniające – w sposób fizyczny, identycznie jak wszystkie inne używki – są: czekolada, sery, produkty pszeniczne oraz fruktoza.
4. Zaburzenia snu
Niedobór snu wpływa na stężenie w organizmie greliny czyli jednego z najważniejszych hormonów regulujących apetyt i masę ciała. To dlatego, następnego dnia po źle przespanej zjadamy średnio o 20 proc kalorii więcej niż wtedy, gdy jesteśmy wyspani.
„Uporanie się z problemem niedoboru snu jest kluczową sprawą, jeśli chcemy zgubić kilka kilogramów. Konieczne jest zadbanie o higienę snu, w tym m.in. spanie w ciemności, gdyż docierające do sypialni światło zaburza wydzielanie melatoniny i nie pozwala porządnie się wyspać” – mówi Dorota Wydro.
5. Stres
Kortyzol, wydzielany przez korę nadnerczy w sytuacjach stresowych, stymuluje apetyt (zwłaszcza na węglowodany), spowalnia metabolizm i sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha.
6. Niedostateczna podaż wody
Woda jest niezbędna do procesu spalania tłuszczu. Jeśli w organizmie nie będzie odpowiednio dużo wody, to szybkość spalania tkanki tłuszczowej będzie mniejsza. Dlatego też osobom pragnącym schudnąć zaleca się wypijanie szklanki wody po przebudzeniu, szklanki wody przed i po każdym posiłku oraz szklanki wody po wypiciu kawy, czy coli. Napoje kofeinowe sprzyjają bowiem wypłukiwaniu wody z organizmu, dając tzw. ujemny bilans wodny.
Osobom odchudzającym się polecane są także produkty żywnościowe zawierające dużo wody, m.in.: arbuzy, melony, ogórki, czy pomidory.
7. Problemy zdrowotne
Bardzo często u podłoża nadwagi i otyłości leżą przewlekłe stany zapalne. Inne problemy zdrowotne prowadzące do zwiększania masy ciała i trudności z jej redukcją to m.in.: dysfunkcje tarczycy (zarówno subkliniczne jak i kliniczne zaburzają poziomy jodu, miedzi, cynku, selenu, witaminy A czyli składników regulujących metabolizm), alergie (alergeny wchodzą w interakcje z neuroprzekaźnikami, które sprzyjają przybieraniu na wadze) i nietolerancje pokarmowe (zwłaszcza nietolerancja laktozy), infekcje grzybicze, zespół jajników policystycznych u kobiet, czy niedobór testosteronu u mężczyzn.
8. Stosowane leki
Przyrost masy ciała jest działaniem niepożądanym wielu leków powszechnie stosowanych w leczeniu chorób przewlekłych. Przykładem są: leki przeciwdepresyjne, niektóre leki przeciwcukrzycowe (insulina i pochodne sulfonylomocznika), terapie hormonalne zawierające progesteron, glikokortykosteroidy, leki przeciwhistaminowe czy beta-adrenolityki.
9. Geny
Geny odpowiadając za regulację apetytu oraz magazynowanie i wykorzystywanie energii. Obecnie znamy 240 polimorfizmów genowych związanych z otyłością. Niezwykle istotne są też interakcje zachodzące pomiędzy genami. To od nich zależy w dużej mierze, jaka dieta (niskotłuszczowa, niskowęglowodanowa czy niskobiałkowa) jest najkorzystniejsza dla danej osoby. Zdaniem zwolenników nutrigenomiki, podstawową przyczyną epidemii otyłości we współczesnym świecie jest niedostosowanie tego, co jemy do naszych genotypów.
„Dlaczego nie mogę schudnąć” Dorota Wydro; XIV Międzynarodowy Kongres Medycyny Estetycznej i Antiaging, Warszawa, 3-5 października 2014
More from Doniesienia
Pięć najczęściej czytanych artykułów
Stale monitorujemy aktywność naszych użytkowników i obserwujemy, które materiały cieszą się największą popularnością. Analizujemy, dlaczego tak się dzieje, i wyciągamy …
Trzy najczęściej oglądane materiały wideo
Od lat przeprowadzamy wywiady i rozmawiamy z najwybitniejszymi ekspertami medycznymi w całym kraju i nie tylko. Jesteśmy na najważniejszych konferencjach …
Pięć najciekawszych artykułów, które mogłeś ominąć
Drogi lekarzu, przygotowaliśmy dla Ciebie pięć najciekawszych artykułów, które powinieneś poznać, aby lepiej i skuteczniej leczyć swoich pacjentów. Wiedza medyczna …